त्रिपुरा राज्याविषयी संपूर्ण माहिती Tripura Information in marathi

Tripura Information in marathi त्रिपुरा हे भारताच्या उत्तर-पूर्व सीमेवर स्थित भारतातील एक राज्य आहे. त्रिपुराची राजधानी आगरतळा आहे. आगरतळा हे त्रिपुरातील सर्वात मोठे शहर आहे. त्रिपुराचे क्षेत्रफळ १०,४९२ चौरस किमी आहे. त्रिपुरामध्ये 8 जिल्हे आहेत. त्रिपुराची लोकसंख्या ३६,७३,९१७ आहे. बंगाली, कोकबोरोक आणि इंग्रजी या त्रिपुराच्या अधिकृत भाषा आहेत. हे डोंगराळ राज्य आहे. या राज्यात घनदाट जंगले, पर्वत, नद्या आणि धबधबे आहेत.त्रिपुरा चहा आणि ताग उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे. हस्तकला आणि हातमाग उद्योगही येथे चालतात.

त्रिपुरा राज्याविषयी संपूर्ण माहिती Tripura Information in marathi

त्रिपुराचा भूगोल

त्रिपुराचे क्षेत्रफळ १०,४९२ चौरस किमी आहे. हे भारतातील तिसरे सर्वात लहान राज्य आहे. त्रिपुरा हा डोंगराळ प्रदेश आहे. त्रिपुरा तीन बाजूंनी बांगलादेश आणि ईशान्येला आसाम आणि मिझोरामने वेढलेले आहे. गोमती, धलाई, बुरीमा, खोवाई, मुहुरी, जुरी, फेरी या त्रिपुरातील नद्या आहेत.

त्रिपुराची अर्थव्यवस्था

त्रिपुराची अर्थव्यवस्था बहुतांशी शेतीवर अवलंबून आहे. त्रिपुरातील शेतीतील मुख्य पीक तांदूळ आहे. याशिवाय त्रिपुरामध्ये ताग, ऊस, कापूस, फळे आणि चहाचे पीक घेतले जाते. त्रिपुरामध्येही मासेमारी केली जाते. त्रिपुरामध्ये हस्तकला आणि हातमाग उद्योग देखील आहेत.

त्रिपुराचे अन्न

त्रिपुरातील लोकांना भात, चिकन, मटण, हॉग आणि मासे आवडतात. त्रिपुरातील लोकांनाही मुई बोरोक हा पदार्थ आवडतो. हे टोमॅटो, कांदा, बटाटा, कारले, लौकी आणि मासे यापासून बनवले जाते. Kosoi Bvbti हा शाकाहारी पदार्थ आहे.

ही भाजी आहे. हे भातासोबत खाल्ले जाते. याशिवाय त्रिपुरातील लोकांना भात, भाजी, मटण, मसदेंग सरमा, गुडोक, भांगगुई, पंच फोडण तरकारी, चुआक, मोमो हे पदार्थही आवडतात.

त्रिपुराचे सण

1) गंगा पूजन उत्सव

हा उत्सव मार्च, एप्रिल किंवा मे महिन्यात आयोजित केला जातो. हा सण गर्भवती महिलांच्या सुरक्षिततेसाठी आणि चांगल्या आरोग्यासाठी प्रार्थना करण्यासाठी साजरा केला जातो. येथे बकऱ्या, हंस आणि इतर प्राण्यांचा बळी दिला जातो. हा सण साजरा करण्यासाठी नदीच्या मध्यभागी बांबूच्या मंदिराची स्थापना केली जाते. हा त्रिपुराचा लोकप्रिय सण आहे.

२)खरची जत्रा

हा सण जुलैमध्ये अमावस्येच्या आठव्या दिवशी होतो. त्रिपुरामध्ये हा सण लोकप्रिय आहे. त्रिपुराच्या राजांनी चतुर्दश देवता मंदिरात 14 देवी-देवतांची पूजा करण्यासाठी खारची जत्रा सुरू केली. हा सण सात दिवस साजरा केला जातो. या उत्सवाला अनेक लोक येतात.

३) पौष संक्रांतीचा सण

त्रिपुरातील लोक हा सण मोठ्या उत्साहात साजरा करतात. पौष महिन्यात या उत्सवाचे आयोजन केले जाते. सूर्यदेवाची उपासना करण्यासाठी हा उत्सव होतो. हा उत्सव गोमती नदीच्या काठी होतो.

४) दिवाळी

त्रिपुरामध्ये हा सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. हा सण दरवर्षी ऑक्टोबर किंवा नोव्हेंबर महिन्यात साजरा केला जातो. या उत्सवात काली देवीची पूजा केली जाते. या उत्सवात दिवे पेटवले जातात. उत्सवानंतर त्रिपुरामध्ये जत्रा भरते.

५) गरिया पूजा

या उत्सवात बांबूच्या खांबाची पूजा केली जाते. हा सण कापणीचा सण म्हणून साजरा केला जातो. भगवान गरियाला संतान, शांती, संपत्ती आणि पशुधन देणारे देखील मानले जाते. म्हणूनच हा सणही साजरा केला जातो. या दिवशी दुर्गा देवीचे स्मरण केले जाते. उत्सवाच्या चौथ्या दिवशी मूर्तीचे विसर्जन केले जाते.

त्रिपुराची पर्यटन स्थळे

१)उज्जयंत पॅलेस

उज्जयंत पॅलेस हा राजेशाही थाट आहे. या राजवाड्यात सार्वजनिक सभामंडप, दरबार हॉल, सिंहासन कक्ष, वाचनालय आणि स्वागत कक्ष आहे.या वाड्याला भव्य टाइल्सचे मजले, सुंदर दरवाजे, वक्र लाकडी छत आहेत.

त्याचा विस्तार एक चौरस किलोमीटरपर्यंत आहे. त्याचे नाव रवींद्रनाथ टागोर यांनी ठेवले होते. या वाड्याची वास्तू अतिशय उत्तम आहे.

२) नीरमहल

हा महाल महाराजा बीर बिक्रम किशोर माणिक्य यांनी बांधला होता. हे आगरतळा येथे 53 किमी अंतरावर आहे. हा राजवाडा रुद्रसागर तलावाच्या मध्यभागी आहे. येथे तुम्ही बोट रायडिंग करू शकता.

याशिवाय जलक्रीडाही येथे खेळण्यासाठी उपलब्ध आहे. येथे रुद्रसागर तलावाच्या शांत पाण्यात राजवाड्याचे प्रतिबिंब खूप छान दिसते. रुद्रसागर येथे जुलै आणि ऑगस्ट महिन्यात बोट फेस्टिव्हलचे आयोजन केले जाते.

३) त्रिपुरा सुंदरी

हे मंदिर त्रिपुराच्या उदयपूर शहरापासून ३० किलोमीटर अंतरावर आहे. या ठिकाणी माता सतीचे सरळ पाय आणि बोटे पडली होती. देवी त्रिपुरा सुंदरी ही भगवान शिवाची पत्नी पार्वतीचा अवतार आहे.

ही दशमहाविद्येपैकी एक आहे. हे ठिकाण ५१ शक्तीपीठांपैकी एक आहे. हे मंदिर त्रिपुरातील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे. येथे अनेक भाविक दर्शनासाठी येतात.

४) रंगमती

आगरतळ्यापासून ५५ किलोमीटर अंतरावर हे ठिकाण आहे. येथे कृत्रिम तलाव आहेत. या ठिकाणी जगन्नाथ दिघी, अमर सागर, धनी सागर, विजय सागर हे तलाव आहेत. हे गाव गोमाई नदीच्या काठावर वसलेले आहे.

या गावात अनेक मंदिरे आहेत. या गावातील त्रिपुरा सुंदरी मंदिर खूप प्रसिद्ध आहे. हे 51 शक्तीपीठांपैकी एक आहे. येथे कल्याण सागर मंदिर, भुवनेश्वर मंदिर, नजरुल ग्रंथगर वाचनालय ही देखील पाहण्यासारखी ठिकाणे आहेत.

५) सेपीजल बायोलॉजिकल पार्क

आगरतळ्यापासून २८ किमी अंतरावर हे उद्यान आहे. या अभयारण्यात तलावही आहेत. यामध्ये तुम्ही बोट रायडिंग देखील करू शकता. या अभयारण्यात तुम्हाला अनेक प्राणी पाहायला मिळतील. या अभयारण्यात तुम्हाला हत्ती सफारी देखील करता येईल. येथे अनेक रोपे आणि कॉपीस बागा आहेत.

FAQ